Araçtaki değer kaybı, meydana gelen bir kaza sonrasında onarılmak zorunda kalan aracın ikinci el piyasa fiyatına göre değerinin düşmesidir. Kaza sonrasında tamir edilen aracın onarımı kusursuz ve hatasız olsa bile, arabanın satış fiyatı kaza öncesi belirlenen satış fiyatından mutlaka düşük olacaktır
YARGITAY 4. HD. 2015/12400 E.2015/13270 K.03.12.2015 tarihli ilamında “.Öncelikle, değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı (aracın km’si, metal kompanentlerin yoğunluğu, korozyon dozajı ve önceye ait hasarlar nedeni ile orijinalliğin yitirilip yitirilmediği), aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında göz önüne alınan aracın olay tarihindeki 2. el rayiç değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. el rayiç değeri arasındaki farkın değer kaybı olarak kabul edilmesi gerekir. Aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir”.
Anayasa Mahkemesi de trafik kazasından kaynaklı onarılan bir aracın aracın önceki satış fiyatından düşük olacağını belirterek Yargıtayın kararını gerçek zarar ilkesi çerçevesinde onaylamıştır.
ANAYASA MAHKEMESİNİN 17.07.2020 tarihli ve 2019/40.E, 2020/40.K sayılı kararı dikkate alınıp ayrıca Yargıtay içtihatlarındaki gibi ( Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2014/15955, K.2014/13034 T. 30.9.2014 Kararında: ‘‘Davaya konu araçta kaza tarihinden önce herhangi bir hasar yok ise: aracın kazasız piyasa rayici belirlenip buna göre hasarlı hali arasındaki fark değer kaybı kabul edilmelidir. ) ve piyasa koşulları çerçevesinde hakkaniyetle ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 08.12.2010 tarih ve 2010/7-530.E. 2010/636 K. Sayılı ilamında vurgulandığı üzere hukukumuzda Gerçek Zarar İlkesi geçerlidir.)
Araçta trafik kazası sonucu oluşan değer kaybının talep edilmesinin şartlarını incelemek gerekirse,
*Trafik kazasında değer kaybı talep edecek kişinin %100 kusurlu olmaması
*Değer kaybı talep edecek kişinin Aracındaki hasar daha önceden hasara uğramamış bir bölgede olmalıdır.
* Kaza sonrasında araçta oluşan hasar mini onarımla halledebilecek basit bir işlem olmamalıdır.
*Kaza tarihi üzerinden en fazla 2 yıl geçmiş olmalıdır.
Bu şartlar gerçekleştiği taktirde kusurlu olan aracın trafik sigortasına (teminat limiti dolmak şartıyla kasko sigortasına)başvuru yapıldığı zaman değer kaybı bedeli tazmin edebilir.Değer kaybı iki şekilde tazmin edilebilir. Birincisi kazada kusurlu olan aracın zorunluk trafik sigortasına (trafik sigortası poliçe limiti bittiği taktirde kasko sigortasına) başvurarak akabinde sigorta şirketi değer kaybı talebine cevap vermediği veya reddettiği taktirde sigortaya karşı sigorta tahkim komisyonu nezdinde dava açarak değer kaybı tahsil edilebilir. İkinci yol ise ; Asliye ticaret mahkemesinde dava öncesi karşı aracın zorunlu trafik sigortasına karşı zorunlu arabulucuya başvurmak kaydıyla anlaşılamadığı taktirde asliye ticaret mahkemelerinde sigortaya karşı dava açarak değer kaybı tahsil edilebilir. Ancak sigorta tahkim komisyonuna başvurmak genel dava yolu olan asliye ticaret mahkemesine kıyasla daha pratik bir yoldur.
Sigortaya başvuru ve sigorta tahkim komisyonuna başvuru 5684 Sayılı Sigortacılık Kanununda düzenlenmiştir.
Sigortacılık Kanunu 30. Madde 13. Fıkrasına göre‘’Komisyona gidilebilmesi için, sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin, uyuşmazlığa konu teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruları yapmış ve talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş olması gerekir. Sigortacılık yapan kuruluşun, başvuru tarihinden itibaren onbeş iş günü içinde yazılı olarak cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir’’.
Kusurlu olan Aracın zorunlu trafik sigortacısına yönelik değer kaybı başvuruları mail üzerinden veya iadeli taahhütlü posta yolyula yapılabilmektedir.Sigortaya maddi hasarlı trafik kazalarından kaynaklı değer kaybı başvurularında Kaza Tespit tutanağı, ehliyet ,ruhsat, kaza fotoğrafları, eğer varsa eksper raporu vekil başvuru yapacaksa vekaletname örneği başvurunun ekine mutlaka eklenmesi gerekir. Eğer sigorta başvuruya 15 işgünü (Zorunlu Trafik Sigortalarında 15 gün) içinde cevap vermez veya talebi reddederse kusurlu olan aracın zorunlu trafik sigortasına karşı gerekli evraklarla Sigorta Tahkim Komisyonunda dava açılabilir.
***Trafik kazalarında aracınızda oluşan değer kaybı talepleriniz için sigorta hukuku konusunda uzman bir avukatla çalışılması gerekmektedir.***
Siz de fikrinizi belirtin